Çeviren ve Düzenleyen: Zeynep Feyza Keçeci
Majör Depresyon Bozukluğu (MDD) belirtilerini düşündüğümüzde, aklımıza ruminasyon, olumsuz duygular, duygusal körelme, uykusuzluk veya huzursuzluk gibi şeyler gelebilir. Çoğu insan gibi siz de, yüksek vücut sıcaklığının şiddetli depresyonun bir işareti olduğunu düşünmeyebilirsiniz. Yine de, 20.000’den fazla katılımcıyla yapılan yakın tarihli bir çalışma (Mason et al., 2024) tam olarak bunu öne sürüyor.
Günlük Yaşamda Sıcaklık ve Depresyon Belirtilerini Bağlantılı Hale Getirmek
Scientific Reports‘ta yayınlanan çalışma, “TemPredict” çalışmasının bir parçası olarak, katılımcıların kendi bildirdiği ana sıcaklığı (standart termometrelerden alınır) ve sürekli izlenen distal sıcaklık (Oura yüzüğü ile) ve katılımcıların bildirdiği depresif semptomların bir kombinasyonunu kullandı. Başlangıçta erken COVID-19 teşhisi için yapılan (Mason et al., 2022) çalışma, araştırmacılara çok daha küçük ve daha sınırlı birey örneklemlemlerine sahip bazı önceki bulguları, günlük yaşamlarında çok daha büyük bir katılımcı kohortuna genişletmek için benzersiz bir fırsat sundu.
Araştırmacılar, özellikle birkaç farklı vücut sıcaklığı türüne baktılar. Bunları katılımcılardaki depresyon derecesi ile ilişkilendirerek onları “depresif olmayan”, “hafif”, “orta” veya “şiddetli” depresyon seviyelerine kategorize ettiler. Başlangıçta araştırmacılar, sadece katılımcıların bildirdiği ana sıcaklığa baktılar. Daha sonra, gündüz ve gece distal vücut sıcaklığına baktılar. Burada distal sıcaklık, Oura yüzüğünün takılı olduğu parmaktan toplanan sıcaklıktır.
Daha Şiddetli Depresyona Sahip Kişiler Daha Sıcak Olur
Çalışmanın temel sonuçları, uyanıkken daha yüksek vücut sıcaklığına sahip olmanın şiddetli depresyon ile daha fazla ilişkili olduğunu öne sürdü. Hafif depresyona sahip kişiler depresyona sahip olmayanlardan biraz daha sıcaktı, orta derecede depresyona sahip kişiler hafif depresyona sahip olanlardan daha sıcaktı ve şiddetli depresyona sahip kişiler tüm gruplardan önemli ölçüde daha sıcaktı. Bu hem ana sıcaklık (termometre bazlı) hem de distal sıcaklık (yüzük bazlı) için geçerliydi. Önceki bazı çalışmaların aksine, uyku sırasındaki sıcaklığın depresif belirtilerle daha fazla ilişkili olduğu sonucuna varmadılar. Bununla birlikte, araştırmacılar bunun sıcaklığın nasıl ölçüldüğündeki bir farkı yansıtabileceğini öne sürüyor.
Depresyona Sahip Kişiler Neden Daha Yüksek Sıcaklıklara Sahiptir?
Bu sonuçlar, depresyonda değişmiş termoregülasyon gösteren diğer çalışmalarla tutarlı olsa da (depresyonda daha az terleme olarak da ortaya çıkar), mevcut verileri kullanarak neden böyle olduğunu belirleyemezler. Araştırmacılar birkaç olasılık ortaya koyuyorlar.
Olasılıklardan biri, hem artan sıcaklığın hem de depresyonun ortak bir nedene veya nedenlere sahip olmalarıdır. Hem vücut sıcaklığını yükselttiği hem de depresyona yol açtığı düşünülen birkaç şey var, örneğin kronik stres, düşük dereceli inflamasyon (mütevazı ancak sürdürülen bir bağışıklık tepkisini yansıtır) ve beyin kimyasında değişiklikler. Bu üçünden herhangi biri veya aslında hepsi hem depresyona hem de sıcaklık değişimlerine yol açabilir. Bağışıklık tepkisine gelince, vücut sıcaklığını değiştirmenin aslında depresif semptomları azaltabileceğine inanmak için bir neden var.
Akut Isıya Maruz Kalma ile Depresyonu Azaltmak
Araştırmacılar, kısa süreli ısıya maruz kalmanın (sauna lambaları, sıcak yoga vb.) vücudun termoregülasyon yanıtını iyileştirebileceğini ve zamanla vücut sıcaklığını düşürerek daha etkili hale getirebileceğini göstermişlerdir. Bazı bağışıklık tepkileri sıcaklık değişimlerine karşı hassastır. Bu durumda, depresyonun nedeni düşük dereceli inflamasyonsa, vücut sıcaklığını doğrudan değiştirmenin bu bağışıklık tepkisini azaltarak depresif semptomları da azaltması mümkündür. Ek olarak, kısa süreli ısıya maruz kalmanın antidepresan ilaçların etkinliğini artırabileceğine dair kanıtlar da vardır.
Ancak**,** bu çalışmanın (ve diğerlerinin) yazarları, depresyondaki tüm bireylerin aynı depresyon nedenlerine sahip olmadığını ve bu nedenle ısı stresi tepkisi uyandırmanın herkes için işe yaramayabileceğini de belirtmektedir. Ek olarak, bu, kronik veya sürekli ısı stresine maruz kalmanın psikolojik açıdan faydalı olacağı anlamına gelmez. Sıcak hava dalgaları ruh sağlığı hastanelerine yatışları arttırır (Nori-Sarma et al., 2022) ve mevcut fiziksel ve ruhsal sağlık sorunları olanlar için tehlikelidir.
Yine de**,** bu sonuçlar bazı depresyon türleri için potansiyel yeni tedaviler belirlemeye yönelik heyecan verici bir adımdır ve vücudumuzun fiziksel durumları ile zihinsel durumlarımız arasındaki bağlantının ne kadar güçlü olduğunu göstermektedir!
Kaynakça
Mason, A. E., Kasl, P., Soltani, S., Green, A., Hartogensis, W., Dilchert, S., Chowdhary, A., Pandya, L. S., Siwik, C. J., Foster, S. L., Nyer, M., Lowry, C. A., Raison, C. L., Hecht, F. M., & Smarr, B. L. (2024). Elevated body temperature is associated with depressive symptoms: results from the TemPredict Study. Scientific Reports, 14(1), 1–16.
Bir yanıt yazın