Oyun Terapisi ve Oyun Terapisinin Gruplarda Kullanımı

Oyun Terapisi ve Oyun Terapisinin Gruplarda Kullanımı

Oyun Terapisi Nedir?

Oyun terapisi; çocukların duygu, düşünce ve yaşadıkları zorlukları ifade edebilmeleri için oyun ortamı kullanılarak gerçekleştirilen bir psikoterapi yöntemidir. Çocuklar, bilişsel ve dilsel gelişim düzeyleri nedeniyle yaşadıkları karmaşık duyguları doğrudan sözel olarak ifade etmekte zorlanabilirler. Oyun ise çocukların doğal iletişim aracıdır. Bu nedenle oyun terapisi çocukların iç dünyalarına ulaşmanın en etkili yollarından biridir.

Virginia Axline (1947), çocuk merkezli oyun terapisinin öncüsü olarak çocuklara kendilerini özgürce ifade edebilecekleri güvenli bir ortam sağlanması gerektiğini savunmuştur. Oyun terapisi, çocuğun kendiliğinden gelişen sürecini destekleyerek psikolojik iyileşmeyi hedefler. Terapist, çocuğun seçtiği oyunlar ve oyuncaklar aracılığıyla duygularını keşfetmesine, zorlayıcı deneyimlerini işlemesine ve baş etme becerilerini geliştirmesine yardımcı olur.

Oyun Terapisinin Temel Amaçları

• Çocuğun kendisini güvenli bir şekilde ifade etmesini sağlamak
• Duygusal rahatlama ve stresin azaltılması
• Davranış problemlerini anlamak ve çözüm yolları geliştirmek
• Öz güven, öz saygı ve sosyal becerilerin desteklenmesi
• Travmatik deneyimlerin işlenmesi ve iyileşme sürecinin başlatılması

Oyun Terapisi Teknikleri

Oyun terapisi uygulamalarında çeşitli teknikler kullanılır. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Yönlendirilmemiş (Serbest) Oyun Terapisi: Çocuğa tamamen özgür bir alan sunulur. Çocuk, istediği oyuncaklarla ve istediği şekilde oynar. Terapist, sürece müdahale etmeden gözlemler ve destekler.
• Yönlendirilmiş Oyun Terapisi: Terapist, belirli temalar veya hedefler doğrultusunda çocuğun oyununu yönlendirir.
• Bilişsel-Davranışçı Oyun Terapisi: Özellikle anksiyete, depresyon ve davranış problemleri gibi spesifik sorunlara yönelik yapılandırılmış oyunlar ve aktiviteler kullanılır.

Oyun Terapisinin Gruplarda Kullanımı

Oyun terapisinin sadece bireysel değil, grup ortamlarında da etkili bir şekilde uygulanabileceği gösterilmiştir. Grup oyun terapisi, benzer yaş grubundaki çocukların bir araya gelerek oyun aracılığıyla kendilerini ifade etmelerini ve sosyal becerilerini geliştirmelerini sağlar.

Grup Oyun Terapisinin Avantajları

• Sosyal Becerilerin Gelişimi: Çocuklar, grup içinde iş birliği yapmayı, paylaşmayı, sırayla konuşmayı ve empati kurmayı öğrenirler.
• Model Alma: Çocuklar, diğerlerinin olumlu baş etme stratejilerini gözlemleyerek kendi becerilerini geliştirme fırsatı bulurlar.
• Yalnızlık Hissinin Azalması: Benzer problemleri yaşayan diğer çocuklarla bir arada olmak, çocukların kendilerini daha az yalnız hissetmelerini sağlar.
• Destekleyici Grup Dinamikleri: Grup üyeleri birbirlerine destek sunarak iyileşme sürecini hızlandırabilir.

Grup Oyun Terapisi Süreci

Grup oyun terapisi, dikkatli bir planlama ve yapılandırma gerektirir. Başarılı bir grup çalışması için dikkate alınması gereken bazı unsurlar şunlardır:

1. Grup Seçimi: Çocukların yaşları, gelişim düzeyleri ve terapi hedefleri göz önünde bulundurularak homojen gruplar oluşturulmalıdır.
2. Güvenli Ortam: Terapist, her çocuğun kendisini güvende hissedebileceği bir ortam yaratmalı, kurallar açık bir şekilde belirlenmelidir.
3. Oyunların Planlanması: Serbest oyunların yanı sıra, terapist grup hedeflerine uygun oyunlar ve aktiviteler planlayarak süreci yönlendirebilir.
4. Süreklilik ve İstikrar: Çocukların gruba ve terapiste güven duymaları için düzenli ve devamlı seanslar sağlanmalıdır.
5. Gözlem ve Müdahale: Terapist, grup içindeki dinamikleri gözlemlemeli, gerektiğinde çatışmaları yönetmeli ve grup sürecini desteklemelidir.

Kullanılan Yöntemler

• Sembolik Oyunlar: Çocuklar; kuklalar, figürler ve hikaye anlatımı yoluyla duygularını ifade ederler.
• Yapılandırılmış Grup Oyunları: Paylaşım, sabır, takım çalışması gibi becerileri destekleyen grup oyunları seçilir.
• Sanat ve Yaratıcılık Çalışmaları: Resim yapma, heykel oluşturma gibi etkinlikler ile çocukların duygusal ifadeleri desteklenir.

Kaynakça

• Axline, V. M. (1947). Play Therapy. Houghton Mifflin.
• Landreth, G. L. (2012). Play Therapy: The Art of the Relationship (3rd ed.). Routledge.
• Kaduson, H. G., & Schaefer, C. E. (2001). 101 More Favorite Play Therapy Techniques. Jason Aronson.
• Ray, D. C. (2011). Advanced Play Therapy: Essential Conditions, Knowledge, and Skills for Child Practice. Routledge.
• O’Connor, K. J., & Braverman, L. D. (2009). Play Therapy Theory and Practice: Comparing Theories and Techniques. Wiley